Uğur Kepekçi
Bu makalemizde de Kurbanlık Hayvanın Nitelikleri hakkında bilgiler paylaşacağız. Madem kurban kulun Allah’a yaklaşmasında önemli bir ibadettir o zaman kurban edilecek hayvanda olması gereken özelliklere de dikkat etmek lazımdır.
Ülkemizde geçmişte bu önemli ibadeti sanki alaya alırcasına saçma sapan fikirlerin ortaya atılıp tavuk-horoz kesilebileceği fikrini savunan ilahiyatçıların olduğunu unutmadık.
Kurban Bayramı’nda ibadet kurbanının kesilmesini sözde hayvanseverlerin hayvan katliamı olarak savunduğunu bilmeyenimiz yoktur.
Bu sebeple İslam fıkhında kurban olarak Kurban Bayramı’nda kesilecek kurbanlıklar hakkında da bilgi aktarmak gerekmektedir.
Değerli dostlarımıza ilmihallerimizin kurbanla alakalı bölümlerinden bilgiler toparladık. Bu bilgileri paylaşalım müsaadenizle:
Kurban olarak koyun, keçi, sığır, manda ve deve kesilebilir. Bunların dışındaki hayvanlar kurban olarak kesilemezler.
Kurbanlık hayvanlarda kameri yıl esasına göre, devenin 5; sığır ve mandanın 2; koyun ve keçinin ise 1 yaşını doldurması şarttır. Bu yaşları tamamlamayan bir hayvan kurban olmaz. Fakat sadece koyun cinsi için bir istisna söz konusudur. Buna göre 6 ayını tamamlayan koyun, bir yaşını doldurmuş gibi gösterişli/iri olması halinde kurban edilebilir.
Koyun veya keçi sadece bir kişi adına kurban edilir. Deve, sığır ve manda ise bir kişiden yedi kişiye kadar ortak olarak kurban edilebilir. Bu durumda her bir kişinin hissesi yedide birden aşağıya düşmemelidir.
Kurban edilecek hayvan sağlıklı ve organları tam olmalıdır. Hayvandan beklenen maksadı tümüyle yok eden veya değerini azaltan kusurlar, hayvanın kurban olmasına engel teşkil eder.
Belirgin derecede hasta, yürüyemeyecek derecede zayıf veya topal, bir ya da iki gözü kör, boynuzlarının biri veya ikisi kökünden kırık, kulaklarının veya memelerinin yarısı kesik, dişlerinin tamamı veya çoğu dökük hayvanlardan kurban olmaz.
Hayvanın doğuştan boynuzsuz olması, boynuzunun bir kısmının kırık olması, bir kulağının delik veya yırtılmış olması, hafif hasta ve hafif topal olması kurban edilmesine engel değildir.
Etinden ya da hizmetinden yararlanmak amacıyla kısırlaştırılmış/iğdiş edilmiş hayvanlar kurban olarak kesilebilir.
Kurban niyetiyle kesilecek hayvanların inek, deve, öküz, manda gibi büyükbaş hayvanlarda yedi kişiye kadar hissedar kabul edilebilir. 7 kişi en fazla olan sınırdır. Ama illa 7 kişi olması şartı yoktur. 6 kişi, 5 kişi diye bir sınırlama bulunmamaktadır. 7 kişi üst sınır olarak belirlenmiştir.
Hissedarlar belirlenmeden hayvanların topluca kesilmesi caiz değildir. Henüz kesim yapılmadan her bir hissedar, kurban edilecek bir büyükbaş hayvanın en az yedide bir hissesine kaydedilerek belirlenmeli ve hayvan, belirlenen hissedarlar adına vekâleten kesilmelidir. Bunun aksine örneğin, altı kişi adına kesilen bir büyükbaş hayvana, kesimden sonra yedinci kişi dâhil edilemez.
Önemli olan bütün hissedarların Allah rızası için kurban kesme niyetinde olması şarttır. Büyükbaşta hissedarların Adak- Şükür- Akika niyetiyle de ortak olması uygundur fark etmez. (Diyanet İlmihali- ÖNB Büyük İslam İlmihali-Caferi İlmihali)
(Devam edecek…)
